Kripto paralar çok konuşuluyor. Özellikle kripto paralarda en fazla işlem gören Bitcoin herkesin dilinde. Dünyada artan bu talebe karşı ülkeler de kendi düzenlemelerini hayata geçirmeye başladı.
Ramazan bayramı tatili sonrasında yoğun gündem maddesi bulunan TBMM’de görüşülecek konulardan biri olan kripto para düzenlemesinin uygulamaya geçtiğinde hayatımızda nelerin değiştireceği merak ediliyor.
Meclis’te görüşülecek kripto para düzenlemesinin içeriğini konunun uzmanı İstanbul Aydın Üniversitesi Öğr. Üyesi Dr. Beyhan Yaslıdağ, Enson’e aktardı.
“Kripto varlıkların artık sermaye piyasası aracı oluyor”
Beyhan Yaslıdağ, bu düzenlemenin en büyük çıktısının kripto varlıkların artık sermaye piyasası aracı olarak değerlendirilip işlem görür hale gelmesi olduğunu belirtti.
30 farklı madde
Yaslıdağ’ın verdiği bilgilere göre, kripto para düzenlemesi taslağında kripto paranın tanımından izinsiz platformlara verilecek cezalara kadar 30 farklı madde var.
“Kripto paralarla ilgili bir yasal düzenleme Meclis’e bu hafta sunulacak”
Şimdi biliyorsunuz bu hafta itibariyle meclis genel kurulunda kripto paralarla ilgili bir yasal düzenleme sunulacak ve de görüşülecek. Uzun zamandır üzerinde çalışılan bir çalışmaydı ve yaklaşık olarak 30 tane maddeden oluşan bir çalışma. Yalnız bu tek başına yeterli olmayacak. Ondan sonra ikincil bir düzenlemenin daha olması söz konusu.
“Kripto varlıkla ilgili bir tanımlama yapılacak”
Neleri değiştirecek, neler ortaya çıkacak diye baktığımda ilk etapta kripto varlıkla ilgili bir tanımlama işin içerisinde ve bu düzenlemeler yapılırken uluslararası alandaki uygulamalar, düzenlemeler baz alınmış. Ona göre düzenlemeler ortaya çıkartılmış vaziyette.
“Pandemi sürecinde ortaya çıkan uygun olmayan platformların engellenmesi isteniyor”
Düzenlemelerin yapılmasındaki asıl amaç pandemi sürecindeki ortaya çıkan bazı uygun olmayan platformlar. Yatırımcıların zararları, bir çeşit dolandırıcılığa dayalı işlemler sonrasındaki yatırımcıların uğradıkları riskleri azaltmak, zararların boyutunu da azaltmak olarak karşımıza çıkıyor. Aynı zamanda işi bir yasal platforma oturtmak da önemli unsurlar tanesi.
“Gayri maddi varlık vurgusu yapılıyor”
Yasal düzenlemeler çerçevesinde neler ön planda diye bakıldığında, tanım olarak deniliyor ki dağınık defter teknolojisi ya da buna benzer bir teknoloji kullanılmasıyla elektronik olarak oluşturulup saklanabilir. Yine dijital ağlar vasıtasıyla dağıtımı yapılan gayri maddi varlıklar olarak karşımıza çıksın. Yani bir gayri maddi varlık hissediyoruz. Kripto para varlık sağlayanlara, hizmet sağlayıcıları da platformlar olarak ifade edildiği zaman bunları da yine kanun taslağında kripto varlık saklama hizmeti sağlayan kuruluşlar, alım satımını bu kuruluşlar ve hizmetleri yerine getiren kuruluşlar olarak ifade ediyor.
“SPK ve BDDK devreye giriyor”
Ve bütün bu çalışmalar kapsamında da bakıldığı zaman Sermaye Piyasası Kanunu (SPK) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) bazı düzenlemelerini işin içerisine almış vaziyette.
“Platformların izin alması düzenlenecek”
Kanun taslağında neler var kısmına baktığımızda öncelikle oluşturulmasıyla ilgili düzenlemeler söz konusu ve bu düzenlemelere baktığımız zaman platformların yerli sermayeli ya da Türk sermayeli olmaları, SPK dan izin almaları, yetki belgesi almaları, belli bir sermaye taahhüdünü yerine getirmiş olmaları gibi özellikler işin içerisinde.
“Uluslararası platformlar, Türkiye sermayeli bir şirket haline getirilecek”
“Yatırımcıların varlıklarını saklama konuları ele alınıyor”
Yine aynı şekilde kripto paralarla ilgili işlem yapacak olan yatırımcıların saklama ile ilgili kısımlarını kendilerinin gerçekleştirebilecek oldukları ama arzu ederlerse nakit para ve kripto varlıkları SPK ve BDDK’nın belirleyecek oldukları kurumlarda da getirebilecek oldukları açıklanmış durumda ya da taslakta yer alıyor desek daha doğru olabilir. Yani saklama hizmeti de işin içerisine girmiş durumda ve platformlarla ilgili olarak baktığımız anda ikincil bir düzenleme kabul edilirse eğer, kabul edilecek türde ikinci bir düzenlemeye kadar mevcut platformların gerekli sermaye yeterliliği, sermaye şartı, açılım açılmasıyla ilgili koşulları herhangi bir değişiklik olmaksızın devam etmeleri fakat bu süreçte oluşturulması gündemde olan bir konu.
“İzin almadan yapılan kripto para işlemlere ceza gelecek”
İkincil bir düzenleme yürürlüğe girdikten sonra da mevcut platformların istenilen koşullara uygun uygunluğunun sağlanmasıyla ilgili başlayacak durumda. Yine aynı şekilde baktığımızda şimdiye kadarki süreçte çok rastladığımız ama biraz da ihmal edilen işte izin almadan yapılan kripto para işlemleri, yasal olarak bir mevcudiyeti, olmayacak olması gibi durumlardan sorumlu olan kişilere de cezai müeyyideler söz konusu.
“Hapis ya da idari adli cezalar ve iflasına kara verme söz konusu olacak”
Bunlara hapis ya da idari adli bağlarının olması gibi durumlar söz konusu. Başka baktığımız zaman da kanun taslağında yer alan önemli maddelerden bir tanesi kripto varlık hizmet sağlayıcılarının eğer zimmet suçu yerine getirdiği düzenleniyor ise, belirleniyor ise SPK’nın talebi üzerine bunların doğrudan şahsen iflasına karar verilmesi gibi bir madde de eklenmiş vaziyette. O nedenle belki de Türkiye’deki kanunlarda yer almayan, şimdiye kadar yer almayan, şahsen iflas mekanizması da işin içerisine dahil edilmiş durumda.
“Kitle fonlaması yöntemiyle kripto varlıkların alım satımı gerçekleştirilecek”
Yine kanunda yer alan önemli olan önemli maddelerden bir tanesi kitle fonlaması yöntemiyle de kripto varlıkların alım satımının gerçekleştirilecek olması. Kitle fonlaması sistemi de Türkiye’de yeni olan sistemlerden bir tanesidir. Çok yaygın değildir. Yaygınlaştırılması ya da kripto varlıklarla ilgili düzenlemelerin bu bölümlere de aktarılması açısından önemli unsurlardan bir tanesi.
Vergilendirme taslakta yer almıyor
Yaslıdağ, Ensonhaber’e verdiği bilgilerde vergilendirmenin taslakta yer almadığını ancak ileriki dönemde yapılacak değişiklikler içerisinde değerlendirileceğini belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
Taslakta yer almayan bir şey vergilendirme ile ilgili bir konu vergilendirme ile ilgili. Vergilendirme ile ilgili ilk görüşlere bakıldığı zaman kripto paradan gelir sağlayanların ve kripto para platformlarının vergilendirilmesi söz konusuydu. Şu anda ki taslakta vergi ile ilgili bir düzenleme yer almamakla birlikte ikincil düzenlemeler sonrasında mutlaka vergiyle ilgili de bir iki tarafın da yani yatırımcıların da platformların da vergilendirilmesi ile yönelik bir düzenlemenin yapılabileceği kısmı da zaten belirtilmiş vaziyette.
Yani mutlaka vergiyle ilgili bir düzenleme de gerçekleşecek ve asıl önemli faktör Sermaye Piyasası Kurulu aslında sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak görülebilir diye düşünüldüğünden ya da taslakta yer aldığından net bir şekilde diyebiliyoruz ki ‘kripto varlıklar artık sermaye piyasası aracı olarak değerlendirilip işlem görür hale gelebilecekler.’
